Pagina's

ALS JE DE DUIVEL WILT BESTRIJDEN, MOET JE ZIJN BOEKEN LEZEN

danny.bloemenhof@gmail.com

dinsdag 25 maart 2008

Wat hebben Gorbatsjov, Tecumseh en Vera Lynn met mekaar gemeen?

Dat weet ik niet. Dat heb ik nooit geweten, en dat zal ik ook nooit weten. Toch heb ik van deze drie personen een boek in handen gekregen, tussen anderen, met als gemene deler dat hun boeken ofwel nauwelijks aangeraakt zijn, ofwel uiteindelijk toch in de ramsj terecht gekomen zijn. Goed voor mij.

Michail Gorbatsjov bekijkt me met zijn rood geverfd voorhoofd aan vanachter de plastiek waarin zijn boek in de boekhandel werd ingepakt. Het is er nooit uitgekomen, en als het van mij afhangt, zal dat ook niet gebeuren. Wegens te veel te lezen, en wegens al te gedateerd om nog de moeite te doen. Het is geschiedenis, maar je kunt niet alles verteren, nietwaar.

Vera Lynn daarentegen heeft mijn jeugdjaren verblijd met Bluebirds te Dover en nieuwe meetings, haar zwoele stem deed het kind in mij verlangen naar oorlogsverhalen, die mijn vader en moeder soms vertelden, en al lag het allemaal nog zo vers in hun geheugen, voor ons was het een onvatbaar verleden. Ik kon dan ook alleen maar de romantiek van de oorlog snappen, niet de dramatiek.

Tecumseh, één van de helden uit mijn jongensjaren, krijgt in het boek van James Alexander Thom de geromantiseerde versie van zijn ware, historische leven aangeboden in een lijvig, door Van Holkema & Warendorf/Houten zeer degelijk uitgegeven werk van liefst 828 bladzijden literatuur. Ik geloof mijn ogen niet, men zocht (en vond) een koper die voor dit kleinood zestig eurocent wilde neertellen. Iets om naast Sacajawea te zetten (ik hoop dat ik die naam correct spel), het indianenmeisje van de Slangenindianen, die met de eerste ontdekkingsreizigers langsheen de Mississippi van Oost naar West trok en het gehele continent hielp in kaart te brengen. Maar dat iemand zo iets koopt, en het dan niet leest...

In het Pantheon der Nobelprijs Winnaars (tegen mijn gewoonte, met een zekere afkeer en enkel om puur technische redenen splits ik dit woord dat niet gesplitst mag worden) krijgt nu ook Pär Lagerkvist een plaats. Dit tweede boek in een reeks, die ik als jonge lezer reeds alle wilde bezitten, valt nu eindelijk in mijn handen. Eigenlijk is dit het veertiende deel in de serie. Prachtig, haast ongeschonden, het krijgt eveneens een ereplaats in mijn boekenkast.

Twee gigantische kleppers moeten zeker ook vermeld worden.

Eén is het tweede deel van "Geschiedenis van Vlaanderen - De middeleeuwen, XIII° en XIV° eeuw". Uitgegeven op zeer dik kwaliteitspapier voelt het ouder aan dan het is. Dit boek is duidelijk wel in gebruik geweest, en vertoont hier en daar reeds ouderdomsvlekjes. Dat mag, het is onze geschiedenis, en die mag niet onaangeraakt in een kast staan te pronken.

De andere klepper is "Vlaanderen Vandaag" van Frans Verleyen, uitgegeven onder auspiciën van de Vlaamse Executieve, bij brd/Lannoo in samenwerking met Knack uitgegeven. Een titel is maar wat hij is, maar Vlaanderen Vandaag is niet meer het Vlaanderen van vandaag (die kapsels alleen al...). Toch reuze interessant.

Een Vlaamse Pocket om de betere lectuur af te ronden: de Gezellebrevier van Bert Ranke. Die reeks is echt een belangwekkende. Maar natuurlijk is de uitgeverij dan ook goed gelegen! Zo heb ik als jonge kerel van Lode Baekelmans "Mijnheer Snepvangers" leren kennen, en van August Van Cauwelaert de "Vertellingen van de Rechter", en staat van Hugo Verriest zijn "Keurbladzijden" nu ook in mijn Streuvelshoek.

Van een heel ander kaliber, door mij niet gekend, en dus met de nodige omzichtigheid gekeurd alvorens gekocht is "Peter Schlemihls Wundersame Geschichte" van Adelbert von Chamisso. Dit zijn 79 zéér kleine bladzijden zéér klein lettertype Duitse klassieke literatuur. Ik ben benieuwd.

Opnieuw een totaal andere vorm van literatuur zijn de "Notions d'Economie domestique (La Petite Ménagère), een handboekje voor de derde en vierde graad van het in 1937 schoolgaande meisje. Ter informatie: mijn moeder was er in 1937 vijftien, en liep school in het pensionaat van de zusters van het Heilig Hart in Petit-Rechain, vlakbij Verviers, waar haar oudere halfzus voltijds haar tijd bestede aan mijn Tante Nonneke te zijn. Voor haar geen voordeel, zo bleek uit haar verhalen. Ze kan dit werkje best wel eens in de hand gehad hebben. Misschien.

In de oorlogsatmosfeer heb ik er al een paar van dit soort gehad, en nu kan ik kennis maken met een getuigenis, door Joseph Wilkens, genaamd "In de hel van Dora". het boekje is uitgegeven in 1945 of 1946, google spreekt zich op dat vlak tegen. Maar ondanks de relatief goede staat, is de omslag zwaar vervuild. Toch een echte schat te noemen.

Echte varia vormen de drie laatste "boekjes".

"Een verhaal over passie" verhaalt de geschiedenis van het automerk Mercedes. Keurig uitgegeven hardcover fotoreclame voor een terecht mooi genoemde auto. Gekocht dan ook omwille van mooi. Twintig cent.

Pure nostalgie. De BRT gaf destijds boekjes uit als een merchandising avant la lettre. Ik had er onder meer van Johan en de Alverman, het vlaggenschip van de BRT-feuilletons. Ik aarzelde dan ook niet toen ik de kleurenfoto van Schipper Mathias, de onvergelijkbare Mathilde, het lieve Marieke (waarop niet alleen Walter Grootaers verliefd werd, hoor makker), Madame Krielemans, Hyppoliet en Philidoor zag.

En mijn meest nutteloze aankoop ooit: een muziekschriftje, onbeschreven, maagdelijk blank. Maar oh zo mooi.

De voorgaande weken heb ik nog veel meer gekocht, te veel om op te noemen. Wanneer ga ik dat toch allemaal lezen?