Jan Lampo

Beste Jan,

Met deze bijdrage zal ik u zeker geen plezier doen. Wanneer een blogger een boek van een bekend auteur in handen krijgt, zingt hij meestal een lofzang als de lectuur van het boek een goed gevoel meegegeven heeft aan de lezer. Hij kan de boel en het boek ook afbreken, met de grond gelijkmaken als hij het allemaal maar niets vindt. En dat mag de lezer allemaal ongestraft doen, zolang hij maar een eerlijke en duidelijk geformuleerde mening ten beste geeft.

Zover hoef  ik met deze bijdrage niet te gaan, omdat een zekere omstandigheid mij het leven op dit gebied erg gemakkelijk maakt. Diezelfde omstandigheid maakt u het leven ook weer een klein beetje aangenaam.

Wat is er dan aan de hand? Waarom deze bijdrage? Zoals geweten, koop ik nog wel eens een boekje in het tweedehandscircuit. Af en toe lees ik wel eens een van die boekjes. Zo kwam ik vandaag in de kringloopwinkel. Daar stond bij de speciale aanbiedingen een titel, die bij mij vaag een belletje deed rinkelen, en bij het zien van de in het rood gedrukte auteursnaam inwendig een verbaasd “aha!” verwekte.

“De engel met de zaag”, historische thriller van Jan Lampo. Dezelfde Jan, van wie ik de Facebookbijdragen graag volg. Dezelfde Jan, die zijn naam van zijn vader ontvangen heeft, maar op literair gebied geen zoon is, maar een auteur met een eigen vorming en naam. Er is niets erger op de wereld dan professionele zonen van hun vader. Maar dat laatste is een stelling die zeker zwaar op de korrel kan genomen worden.

Ik voegde het boek toe aan een stapel andere boeken van een eveneens bekend auteur uit lang vervlogen tijden, Mijnheer Guido Gezelle, waarvan de reeks “Guido Gezelle’s Dichtwerken”, in 1930 uitgegeven bij Lannoo, Thielt, ook de goede zaak is komen dienen in deze winkel en die in mijn Blumengarten Bibliothek ook van harte welkom is.

Is er een reden waarom ik van oordeel ben dat hetgeen ik nu schrijf, de auteur niet welgevallig zal zijn? Laat me duidelijk zijn. Ik heb nog geen letter gelezen in dit boek, behalve de nabeschouwing. Ik heb de gewoonte een boek eerst te bekijken, te besnuffelen, te bepotelen. Ik draai het in het rond, en wil eerst de meer technische gegevens kennen, zoals het jaar van de uitgave, de eventuele editie, maar ook als er een is: een inhoudsopgave, een voorwoord, een proloog, een nabeschouwing, een verantwoording en wat al meer. Vooral als het om non-fictie gaat, zijn er vele gegevens te vinden in die rubrieken die het boek alleen maar interessanter maken.

Het gaat me op dit ogenblik in de eerste plaats om het uitzicht van het boek. Wat is er erger dan een boek in de kringloopwinkel te vinden om te moeten vaststellen dat het eerst ergens in de boekhandel gelegen heeft, om vervolgens door iemand koopwaardig gevonden te worden? Tot daar is er niets mis. De tussenstappen, die geleid hebben tot de aanwezigheid van ditzelfde exemplaar in een winkel met zeer nobele doelstellingen en dikwijls zeer lage prijzen, ken ik uiteraard niet. Wat ik wel weet, waar ik zeker van ben, is dat het boek gewoon niet gelezen is. Dat weet je als je de bovenkant en de onderkant van het boek bekijkt. Is het gelezen, dan zie je de inwerking van een beetje zweet van de vingers van de lezer, een zekere vervuiling die inherent is aan zelfs de meest propere lezer. Je ziet dat het boek spontaan opent op bepaalde bladzijden, waar er een beetje meer tijd besteed is aan de lectuur, zodat er in de rug een zware of minder zware breuk is ontstaan.

En zo neem ik me dan de vrijheid te beweren dat u, Jan Lampo, het niet aangenaam zult vinden dat ik dit boek gekocht heb. Want, daar ga ik van uit, een auteur wil gelezen worden. Bestaan er auteurs op de wereld, die boeken gepubliceerd hebben waarvan ze vinden dat ze niet mogen gelezen worden? Ik denk het niet.

Een beetje zalf op de wonde mag nu wel. Ik heb de kritieken opgezocht. Die zijn niet altijd mals, sommigen vallen zelfs over het “overmatig gebruik” van het Antwerps dialect. Wat verwacht je dan? Kritiek uiten is één, vergeten over welk milieu het boek handelt is iets anders. Ik heb ook gelezen dat het boek genomineerd werd voor de Hercule Poirotprijs. Het moet zijn dat sommige mensen die geacht worden een boek te kunnen beoordelen, het wel goed genoeg vonden voor de nominatie.

Waarom deze tirade? Och, het wordt tijd dat ik mezelf een beetje herpak, dat ik opnieuw mijn blog aanvul met wat boekenpraat en aanverwante geschriften. De vondst van dit boek in onberispelijke staat van de hand van een man die ik via Facebook volg, en die ik omwille van zijn werk bewonder, is daarvoor een goede aanleiding.

Beste Jan, gij hebt met dit boek aan mij geen cent verdiend, toch heb ik een splinternieuw exemplaar van “De engel met de zaag” voor mij liggen. Het enige wat ik u vandaag kan geven is… dit klein beetje bedenkelijke publiciteit en de wetenschap dat deze trage lezer het wel zal lezen.

Jan Lampo, De engel met de zaag, historische thriller. Davidsfonds Literair, 2008, ISBN 978 90 6306 579 9. Paperback.