De klassieke vraag wanneer je een rommelmarkt betreedt, en wanneer je zoals ik, alleen maar oog hebt voor boeken. Ze zien vlug dat je al de rest laat liggen, en van het ene kraam naar het ander wandelt, en boeken ter hand neemt, alleen maar boeken.
Gisteren was het weer zo ver, in de Stationstraat was het om acht uur 's ochtends verzamelen geblazen. En de kleine oogst die ik meegebracht heb, is het bekijken waard. (gisteren, ja, omdat ik dit bericht enige minuten na middernacht gepubliceerd heb)
Onder meer heb ik hier zo een klein zakboekje, helemaal in het zwart, en met de franse titel: "Livre de prière du Soldat Belge". Met om te beginnen uw "Déclaration de Foi Catholique". Dan volgt een korte administratieve bladzijde, met identificatie, en adres en eventueel telefoonnummer van de familie. Waarop vervolgens allerhande aanbevelingen voor gebeden en levenshouding van de katholieke soldaat aangereikt worden. De uitgave van dit zakboekje werd verzorgd door het Secretariaat Generaal van de Katholieke Studerende Jeugd, Vital Decosterstraat 52 te Leuven, en werd gratis onder de soldaten verdeeld. De nederlandstalige versie werd uitgegeven door het Secretariaat van de K.S.A., gevestigd in het St.-Gommaruscollege te Lier. Toestemming tot drukken werd gegeven te Mechelen op 19 september 1939 door Z.E. E.J. Carton de Wiart, en gedrukt door Splichal te Turnhout.
In het onooglijke zakboekje steken ook nog twee gebedsprentjes, een met een lijdende Christus onder zijn kruis gevallen, met als onderschrift: Bienheureux, vous qui pleurez maintenant; het tweede stelt een aan tafel zittende vrouw voor, die met een hoofddoek of een kap op het hoofd piëteitsvol zit te ... wachten, zoals het onderschrift suggereert: J'attends.
Het is een mooi documentje, dat de tijdsgeest prachtig illustreert. In 1939 was mijn vader reeds "gemobiliseerd", dit wil zeggen opgeroepen in het vooruitzicht van een mogelijk komende oorlog. Hij was 20 jaar, want geboren in augustus 1919, en heeft dus ongetwijfeld de Nederlandstalige versie van dit zakboekje ook aangeboden gekregen, meegedragen en wellicht gelezen. De eerste bladzijde zal niet erg verheffend geweest zijn voor de moraal. Integendeel, velen zullen begrepen hebben dat dat zowat het sluitstuk geweest moet zijn voor hun angst voor de toekomst. Ze wisten bij deze dat hun opleiding nu bevestigd werd door de geestelijke begeleiding, die op een zo neutraal mogelijke wijze, maar toch duidelijk genoeg stelde:
Je déclare appartenir à la Religion Catholique Romaine. En cas d'accident grave ou de transport d'urgence à un hôpital, je réclame près de moi le prêtre catholique. Si je meurs, je VEUX les prières de l'Eglise Catholique. C'est ma volonté formelle. En pleine jouissance de mes facultés, j'en demande l'exécution.
In mei 1940 brak de hel los, maar ze wisten al zeer goed wat er in Polen geschied was, en wachtten bang af. Hitler zou wel komen, maar wanneer? Drie weken later werd de capitulatie reeds getekend. En de compagnie cyclisten, waartoe mijn vader behoorde (cavallerie ((als ik dat goed onthouden heb)), maar te fiets in plaats van te paard), werd naar Frankrijk gedirigeerd. Wat er eventueel met zijn zakboekje gebeurd is, weten we niet. Maar ik ben blij met dit franstalige exemplaar, dat me even een stil moment bezorgd heeft.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten